اینهم یک مقاله دیگر از هژیر برای کسانی که همه معادلات جهانی را از دید منافع اقتصادی کوتاه مدت می بینند:
از عقلانیت در بازارهای اینترنتی تا عقلانیت در سیاست جهانی
معمولا فروشندگان اینترنتی, مثلا در E-bay , به قول خود وفادارند ودر کیفیت کالای خود اغراق نمیکنند در حالیکه میتوانستند با تبلیغات دروغ مشتری را فریب داده ودر یک معامله سود بیشتری داشته باشند. دلیل اصلی این موضوع این است که فروشندگان به سود درازمدت خویش اهمیت میدهند و نمیخواهند به قیمت سود بیشتر در یک معامله, اعتبار خود را از دست بدهند و از سود درازمدت محروم شوند. به عبارت دیگر فروشندگان عاقل فقط به سود یک معامله فکر نمیکنند بلکه در محاسبه سود ,تاثیرعملکرد خود در معامله فعلی بر اعتبار درازمدت خویش را نیز منظور میکنند.
در صحنه معاملات و رقابتهای جهانی نیز چنین قانونی حکمفرماست. نه تنها برای کشورها سود اقتصادی کوتاه مدت اهمیت دارد, بلکه تاثیر تصمیمات بر اعتبار دراز مدت برای معاملات آینده نیز مهم است. مثلا از اهداف دراز مدت آمریکا این است که جایگاه خود را به عنوان قدرت بناملازع جهانی تثبیت کند و به بقیه دنیا بقبولاند که نباید در معامله با آمریکا حقوق برابری را انتظار داشته باشند. این هدف در مواقعی به هدف سود اقتصادی کوتاه مدت می چربد. توجه به این مساله حمله آمریکا به عراق را به خوبی توضیح میدهد چرا که هرچند در زمان حمله این کار از نظر اقتصادی توجیه پذیر نبود, اما سیاستمداران آمریکایی به منظور تحکیم اعتبار آمریکا به عنوان قدرت بلامنازع در دنیا هزینه های چنین حمله ای را قبول کردند.
در مورد مساله هسته ای ایران نیز این اصل کم و بیش پابرجاست. به عبارت دیگر نه تنها سود و زیان آمریکا در مورد درگیری با ایران (مثلا تغییر قیمت نفت و احتمال اتمی شدن ایران) مورد نظر سیاستمداران آمریکایی است, بلکه تحکیم اعتبار آمریکا به عنوان قدرت برتر جهانی که قواعد بازی را مینویسد از مهمترین محرکهای تصمیمات این کشور است. لذا تعجبی نخواهد داشت اگر سیاستمداران آمریکایی رای به گزینه ای دهند که در مورد مساله ایران به ضرر اقتصادی آمریکا نیز می انجامد اما (به عقیده این سیاستمداران) اعتبار دراز مدت آمریکا را تحکیم میکند. در نهایت سیاستمداران ایرانی باید متوجه باشند که در بازی با آمریکا برتوانایی برگهای اقتصادی خود بیش از حد اطمینان نداشته باشند چرا که چه بسا آمریکا ترجیح دهد به جای منطقی عمل کردن در این بازی، با گرفتن یک قربانی دیگر در صحنه جهانی بر اعتبار خود برای بازیهای جدیتر در آینده بیفزاید. فراموش نکنیم که بر خلاف عراقیها که هزینه بسیاری برای جنگ با آمریکا پرداخته اند, هزینه سالانه جنگ عراق کمتر از 2 درصد تولید ناخالص ملی آمریکا بوده و عملا هیچ تاثیری بر زندگی روزمره آمریکاییها ندارد.
مقاله قبلی هژیر را هم
اینجا بخوانید. برای حرفهایی که اخیرا سیاستمدارها در مورد مساله هسته ای گفته اند
وبلاگ زننوشت لیست خوبی دارد.
اینجاهم می توانید حرفهای بلاگهای خارجی را جستجو کنید.
به نظر متن جالبی بود و به نکته زیبایی اشاره کرده بودو واقعآً برای کسانی که با جزءنگری و با دیدن یک کلمه اقتصاد فکر کرده اند که اقتصاددان باید بود متاسفم.